We worden met zijn allen steeds ouder: tegen 2080 verwacht men dat 12.7% van de inwoners in de Europese Unie 80 jaar of ouder is. Dat betekent meer tijd om na het pensioen te genieten van je hobby’s en de mensen om je heen! Maar voor deze hogere leeftijd betalen we helaas ook een prijs: we ontwikkelen vaak één of zelfs meerdere chronische ziekten, zoals diabetes of hart- en vaatziekten. Onderzoekers zijn dan ook hard op zoek naar manieren om data in te zetten zodat we zo gezond mogelijk ouder kunnen worden.

Leven met multimorbiditeit

Het hebben van meerdere chronische ziekten noemen we ook wel multimorbiditeit.

Binnen de EU zijn er 50 miljoen mensen die te maken hebben met multimorbiditeit, waarvan het merendeel bestaat uit personen van 65 jaar of ouder. Voor deze personen kan het lastig zijn om van hun leven te blijven genieten, omdat ze te maken hebben met verschillende behandelingen bij verschillende artsen die soms ook nog eens werken in verschillende ziekenhuizen. Het kan veel tijd en energie kosten om de artsen te bezoeken, de juiste medicatie op te halen, deze op het juiste moment in te nemen en hierbij ook nog te moeten letten op voldoende beweging en de juiste voeding. Zo kan het hebben van chronische ziekten bijna een nieuwe job worden.

Hoe kan technologie helpen?

Om de de kwaliteit van leven voor mensen met multimorbiditeit te verbeteren wordt er veel onderzoek gedaan naar de mogelijke bijdrage van technologie. Een voorbeeld van zo’n onderzoek is het ProACT project waarin een digitaal platform werd ontwikkeld om patiënten vanuit hun eigen huis te betrekken bij hun gezondheid. De focus ligt hierbij op preventie, want zoals we weten: voorkomen is beter dan genezen!

In het ProACT platform speelt het verzamelen van data een belangrijke rol. Behalve het digitale platform ontvangen personen met multimorbiditeit namelijk een aantal meettoestellen zoals een weegschaal, een glucometer en een slim horloge. Door regelmatig gezondheidsmetingen uit te voeren met deze toestellen bouwen zij een overzicht op van hun symptomen in het ProACT platform. Dit helpt om inzicht te krijgen in de status van hun gezondheid en welke invloed bepaalde acties hier mogelijk op hebben. Op deze manier actief bezig zijn met je gezondheid noemen we ook wel zelfmanagement.

Maar hoe werkt dat dan? Laten we het voorbeeld nemen van Emma. Zij is 73 jaar oud en heeft last van diabetes en astma. Om een beter inzicht te krijgen in haar aandoeningen meet zij regelmatig haar suikerwaarden en stapt ze iedere ochtend op de weegschaal. Haar slim horloge houdt de stappen bij die ze dagelijks zet zodat ze in het ProACT platform kan zien of ze voldoende beweegt. Door een tijdje haar data in ProACT te volgen, snapt ze nu beter wanneer er grote schommelingen in haar suikerwaarde voorkomen. Telkens wanneer ze gewandeld heeft ziet ze namelijk haar suikerwaarde flink dalen. Na het bespreken van de data met haar huisarts heeft ze besloten om voortaan een extra snack mee te nemen tijdens haar wandelingen zodat ze kan voorkomen dat haar suiker te laag wordt. Hierdoor heeft ze minder last van symptomen zoals duizeligheid, iets waar ze voorheen regelmatig last van had aan het einde van haar wandeling.

Om mensen zoals Emma te ondersteunen bij de interpretatie van hun data is er een triage dienst verbonden aan het ProACT platform. Deze triage dienst bestaat uit verpleegkundigen die meekijken met de persoon met multimorbiditeit. Als er (regelmatig) opvallende data binnenkomen, bijvoorbeeld een hele hoge of lage suiker, zal een verpleegkundige contact opnemen met deze persoon. Samen kunnen ze dan een plan van aanpak maken om het zelfmanagement van deze persoon te verbeteren.

En hoe nu verder?

Het ProACT project heeft laten zien dat dataverzameling van toegevoegde waarde kan zijn bij het verbeteren van de kwaliteit van leven onder ouderen met multimorbiditeit. Het geeft deze personen de mogelijkheid om inzicht te krijgen in hun symptomen, waardoor minder vaak of minder snel interventie vanuit de zorg nodig is.

Het is echter belangrijk om te beseffen dat niet alle (oudere) personen comfortabel zijn met het dagelijks gebruik van technologie. Bovendien kan het zien van je eigen data ook overweldigend zijn. Daarom wordt het gebruik van het ProACT platform verder onderzocht in een nieuwe studie genaamd SEURO. Het doel van de SEURO studie is om te ontdekken hoe het platform verder kan worden verbeterd zodat het kan bijdragen aan het zelfmanagement van een grotere groep personen met multimorbiditeit in Europa.

We hebben tegenwoordig de mogelijkheid om data te verzamelen over allerlei aspecten van ons leven, waaronder onze gezondheid. Voor mensen met multimorbiditeit kan dit een uitkomst bieden in het zelfmanagement van hun gezondheid. Maar het is belangrijk om goed te onderzoeken wat de noden en wensen zijn van deze personen zodat technologie een aansluiting vormt op hun leven en zeker geen extra last wordt.