Hoe maak je iédereen datawijs?
29.06.2020
Het is voor elke burger van belang inzicht te hebben in hoe die met persoonlijke gegevens (data) moet omgaan, en wat de gevolgen zijn van de keuzes die je hierbij maakt. Toch klinkt ‘datawijsheid’ voor veel mensen nog als een ver-van-hun-bed-show. In het project ‘Iedereen DataWijs!’ bekijkt het Kenniscentrum Data & Maatschappij mee hoe je iedereen bereikt in een project over datawijsheid.
Het project Iedereen DataWijs! wil coaches, leerkrachten en begeleiders van volwassenen met beperkte digitale vaardigheden een opleiding aanbieden rond data- en AI-geletterdheid, zodat zij met hun cursisten of bezoekers rond dit thema aan de slag kunnen. Dat gebeurt onder meer via begeleiders en leerkrachten in de 13 Vlaamse Centra voor Basiseducatie (CBE) en de 49 Centra voor Volwassenenonderwijs (CVO). Maar ook in bibliotheken, sociale diensten, kringwinkels en andere centra wordt rond digitale vaardigheden gewerkt. Samen met de begeleiders van die omgevingen, keek het Kenniscentrum Data & Maatschappij hoe we datageletterdheid relevant kunnen maken voor de doelgroep.
Het Kenniscentrum organiseerde hiervoor, in samenwerking met de Databuzz, een co-creatieworkshop om de aanpak en inhoud van een opleiding voor begeleiders (een ‘train-the-trainer’) over datawijsheid uit te werken. Op die manier wil het Kenniscentrum volwassenen die digitaal minder sterk staan, weerbaarder maken op vlak van datawijsheid, en zo ook hun economische kansen vergroten. Hieronder lees je onze voornaamste conclusies.
WAT WE BIJLEERDEN
- Voor veel mensen, en zeker voor mensen die digitaal minder sterk staan, lijkt het thema data & AI een ver-van-hun-bed-show, ook al komen ook zij op vaak dagelijkse basis (doorgaans onbewust) met het thema in aanraking.
- De thema’s cybercriminaliteit en veiligheid leven wel al sterk bij deze doelgroep, aangezien ze meer betrekking hebben tot de (bescherming van de) eigen digitale leefwereld. Tegelijk maakt dit deze digitaal zwakkere doelgroep vaak heel angstig.
- Voor een train-the-trainer over dit onderwerp, vertrekken we best van concrete dagdagelijkse ervaringen, zoals bankieren, winkelen, of communiceren (met de overheid). Op die manier worden abstracte thema’s zoals internet op maat, veiligheid, privacy, ‘fake news’ en angst voor digitale technologie hapbaarder en persoonlijker.
- Door te vertrekken van concrete ervaringen, snappen trainers en begeleiders beter waarom het onderwerp relevant is voor de doelgroep met wie zij werken.
- Naast de hierboven vermelde toepassingen zijn de volgende toepassingen ook interessant voor de cursisten: eHealth, IoT en internet providers. Wat doet de overheid met mijn gezondheidsgegevens? Hoe zijn slimme apparaten verbonden en kan ik dit wel vertrouwen? Welke internet provider sluit het beste aan bij mijn noden?
- De terminologie rond data en AI is eerder technisch van aard, waardoor de opleiding een duidelijke beknopte uitleg voor ieder van die termen moet bevatten. Terminologie en jargon moet wel deel uitmaken van de opleiding, omdat ook de doelgroep van de trainer deze termen hoort in de media en best een begrip heeft van wat ze inhouden.
HOE GAAT HET VERDER?
De komende maanden zal het AI Experience Centre en AI Lab deze opleiding verder uitwerken tot een kant-en-klaar pakket voor de trainers in het middenveld, zodat zij zich kunnen verdiepen in het thema data en AI op maat van hun doelgroep.
Iedereen DataWijs is een project van imec-SMIT-VUB, het Kenniscentrum Data & Maatschappij, het AI Lab, het AI Experience Center, de Databuzz en Mediawijs. Het project krijgt de steun van het Digital Belgium Skills Fund.
Met dank aan Digidak, Centrum Kauwenberg, Maks vzw, Vormingplus Antwerpen, Vormingplus Gent-Eeklo, Digitaal.Talent@Gent, Seniornet Vlaanderen voor hun input.
Auteurs
Communicatie en projecten
Kenniscentrum Data & Maatschappij
Operational Lead
Kenniscentrum Data & Maatschappij