Verantwoorde AI begint hier: aan de slag met ALLY

Wil jouw organisatie graag aan de slag met data- en AI-toepassingen, maar hebben jullie nog vraagtekens over hoe je dat op een verantwoorde manier kan aanpakken? Blijft ethiek een wazig begrip voor jou en weet je niet waar te beginnen en wat te doen? Veel bedrijven zien wel de meerwaarde van AI in, maar toch blijft de implementatie ervan beperkt. Er zijn veel onzekerheden rond de benodigde kennis en vaardigheden, de impact op jobs, de ethische en praktische uitdagingen. Een uitgewerkte strategie rond de verantwoorde ontwikkeling en implementatie van AI in de organisatie is zelden aanwezig. Nochtans helpt dit de slaagkansen van AI-innovaties te vergroten en creëert dit meer vertrouwen in je organisatie bij diverse stakeholders, zowel binnen als buiten de organisatie. 

Om organisaties te ondersteunen in de uitwerking van zo’n strategie ontwikkelden het Kenniscentrum Data & Maatschappij en FARI - AI for the Common Good Institute ALLY, een online gids die organisaties helpt een strategie rond verantwoorde AI op te stellen. 

Organisaties - ongeacht hun grootte, expertise of vertrouwdheid met AI - die data en AI op een verantwoorde manier willen inzetten, kunnen met ALLY praktische en heldere stappen zetten om hierin te groeien. ALLY is geen afvinklijstje, maar een gids die organisaties begeleidt in het opstellen van een kader met acties om te werken aan verantwoorde AI. 

Een goede strategie rond de verantwoorde ontwikkeling, implementatie en gebruik van data- en AI-toepassingen bevat acties of bouwblokken binnen de vier pijlers die centraal staan in ALLY: 

• Waarden & structuren: Stel doeltreffende kaders en ethische principes op die het besluitvormingsproces en verantwoordelijk gedrag binnen jouw organisatie sturen.
• Communicatie & participatie: Communiceer transparant en open, en betrek stakeholders actief om samenwerking te stimuleren, feedback te verzamelen en een gedeeld begrip van AI-initiatieven te bevorderen.
• Cultuur & vaardigheden: Stimuleer een positieve, kritische en flexibele organisatiecultuur, en werk aan de vaardigheden van teamleden om zowel praktische, technische als maatschappelijke aspecten van data en AI aan te pakken.
• Processen & methoden: Implementeer efficiënte en gestructureerde werkprocessen om je doelstellingen te bereiken, waarbij doeltreffendheid en aanpassingsvermogen in taken en projecten worden gewaarborgd.

Maar wie neemt welk deel van de strategie rond verantwoorde AI op zich en hoe creëer je hiervoor gedragenheid in je organisatie? Een verantwoorde AI-strategie gaat de hele organisatie aan. Bij de implementatie is het dan ook van belang de relevante personen te betrekken. ALLY geeft telkens aan wie bij welke bouwblokken, of actiepunten, best betrokken wordt. Dit om de actie met succes uit te voeren in de organisatie, maar ook om vertrouwdheid en gedragenheid rond deze actie te creëren. De vermelde jobprofielen kunnen sterk verschillen in organisaties, maar geven zo wel een indicatie welke kennis en vaardigheden een waardevolle bijdrage kunnen leveren. 

Hoe begin je met ALLY, waar start je best? ALLY biedt je een stapsgewijs proces aan waarbij je van verkennen, naar plannen, bouwen, en tenslotte toewijden en delen gaat. 

• In de verkenningsfase - de fase waarin je verkent welke bouwblokken interessant zijn voor jouw strategie - heb je niet enkel een overzicht van de verschillende bouwblokken per pijler, maar kan je je ook inlezen in cases. In die cases getuigen organisaties hoe zij aan de slag gingen met een van de bouwblokken en welke lessen zij hieruit trokken voor hun strategie en organisatie. Je kan ook een ALLY demo aanvragen, waarbij wij je organisatie in vogelvlucht de ALLY aanpak en bouwblokken presenteren. 
• In de planningsfase duik je dieper in de bouwblokken en ga je na welke bouwblokken je organisatie momenteel al doet en welke bouwblokken (best) op de agenda staan. Zo werk je voor jouw organisatie een stappenplan uit met de bouwblokken. Op welke bouwblokken zullen jullie eerst focussen, op welke bouwblokken willen jullie nadien inzetten? Dit kan je doen in een ALLY workshop, die je zelf kan faciliteren aan de hand van een draaiboek of je kan beroep doen op een van onze facilitatoren.
• In de bouwfase zit je samen met je team en werk je dit stappenplan verder uit. Wie zal verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van een bouwblok? Wie zullen jullie hierbij betrekken? Hoe zullen jullie iedere bouwblok aanpakken? Wat willen jullie bereiken? 
• In de implementatie- en deelfase bekijk je hoe de strategie een vast onderdeel kan worden van de organisatie. Welke processen installeren jullie zodat de nieuwe strategie een succes wordt? Hoe communiceer je over jullie verantwoorde AI-strategie? Als je als organisatie in deze fase zit, kan je ook een case delen van jouw ervaring met een bouwblok. Die case wordt dan gepresenteerd op de ALLY website. 

De online gids ALLY biedt op veel vlakken ondersteuning, maar heb je toch liever nood aan een begeleid traject? Een standaardtraject ‘Start with ALLY’ bestaat uit 3 sessies en kan op aanvraag worden aangepast. 

Aan het eind van dit traject heb je een roadmap, of actieplan, met de acties die je organisatie zal nemen om AI op een verantwoorde manier in te zetten. Deze roadmap helpt om gericht te investeren in verantwoorde AI, interne verantwoordelijkheden vast te leggen en risico’s te vermijden op vlak van reputatie, adoptie en maatschappelijke weerstand. Na dit korte traject is een vervolgtraject mogelijk waarin de roadmap verder wordt uitgewerkt richting in een meer gedetailleerde uitwerking van de timing, taken en planning.  

Heb je interesse in het traject ‘Start with ALLY’? Neem een kijkje op deze pagina en contacteer ons met jouw vraag.