Sinds 1 april 2016 wordt in België op het volledige wegennet een kilometerheffing toegepast voor het merendeel van de voertuigen met een maximum toegelaten massa van meer dan 3,5 ton. Voor een deel van dit wegennet is er een nulheffing van toepassing. Deze kilometerheffing is een gewestelijke bevoegdheid en in 2014 werd hiertoe al een samenwerkingsakkoord gesloten tussen de drie gewesten.
Om aan de toepasselijke wetgeving te voldoen moeten de heffingsplichtige voertuigen uitgerust zijn met een werkende OBU. Die OBU kan verkregen worden bij de dienstverleners voor de tolheffing, die daarna de resultaten die de OBU’s hebben geregistreerd verzamelen en de verschuldigde kilometerheffing voor elk van hun klanten factureren en de tolgelden overmaken aan de gewesten waar de kilometers gereden zijn. Satellic werd door Viapass benoemd tot "Single Service Provider” (de ‘huisdienstverlener’) en daarnaast zijn er de zogenaamde EETS-providers (of ‘EETS-dienstverleners’).
In het samenwerkingsakkoord werd bepaald dat Viapass ook instaat voor het doorgeven van de gebruiksgegevens, ontdaan van privacygevoelige informatie, verkregen van de Single Service Provider, aan de gewesten ten behoeve van andere beleidsdoeleinden inzake vervoer en mobiliteit. De gegevens van de OBU’s zijn zeer interessant voor onderzoeksdoeleinden. Er stellen zich echter moeilijkheden in dit verband. Er is onduidelijkheid rond het eigenaarschap van de OBU-data en de rol van de verschillende partijen (cfr. GDPR) in het kader van de captatie en verwerking van de OBU-data die de service providers ter beschikking stellen van de drie gewesten en die voor Vlaanderen door de afdeling Verkeerscentrum van het Agentschap Wegen en Verkeer worden opgehaald en bewaard. Er is een projectplan opgemaakt voor de verwerking van deze ruwe data naar geaggregeerde verkeersgegevens die gebruikt kunnen worden als input voor onderzoek, verkeersmanagement en ontwikkeling en exploitatie van andere diensten en deze verkeersgegevens hiervoor ook vrij toegankelijk te maken. Aan de realisatie van dit projectplan wordt momenteel gewerkt.
Daarnaast zijn de gegevens van de OBU’s specifiek gericht op de tolheffing wat ervoor zorgt dat de ruwe gegevens niet zomaar bruikbaar zijn voor onderzoek en vooreerst door het Verkeerscentrum verwerkt worden tot bruikbare gegevens. In het verleden kwam de data van EETS-providers maar met mondjesmaat binnen, maar dit probleem begint stilaan opgelost te geraken. Een juridische verankering van het technisch design van de data en van de termijn voor het ter beschikking stellen van de data zou dit kunnen oplossen.
