Zo blijken de verschillen in antwoorden tussen partijen het grootst tussen Vooruit en Vlaams Belang, en tussen PVDA en Open Vld (zij hebben elk telkens 17 keer verschillende geantwoord, op 25 stellingen). CD&V toont zich als een centrumpartij door de kleinste verschillen tussen de antwoorden en die van andere partijen te laten optekenen (maximaal 12 verschillende antwoorden ten opzichte van een andere partij, namelijk Vlaams Belang).
Het midden versus de uitersten
Wanneer we de antwoorden van naderbij bekijken, blijken evenwel nog andere tegenstellingen boven te drijven. Bij andere stellingen zien we de tegenstellingen namelijk ontstaan tussen de centrumpartijen en de partijen die zich aan het uiterste van het politieke spectrum bevinden.
PVDA en Vlaams Belang zijn bijvoorbeeld als enige partijen tegen het bijhouden van vingerafdrukken op identiteitskaarten. Versnelde werkvergunningen voor buitenlandse werknemers zijn voor deze partijen evenmin een oplossing om de zoektocht naar talent in de techsector te vergemakkelijken. Ook het gebruik van slimme camera’s om GSM-gebruik achter het stuur vast te stellen, wordt door deze partijen én Groen afgewezen als aanpak.
Uitschieters
Tegelijk roepen nieuwe technologie en nieuwe vormen van datagebruik vragen op, waar partijen unieke posities bij innemen of ongewone coalities ontstaan.
Zo ziet Vooruit als enige partijen geen heil in een algoritmeregister dat een overzicht biedt van geautomatiseerde beslissingen bij de overheid. Enkel CD&V en PVDA zien een meerwaarde in subsidiesteun voor KMO’s om AI in te zetten, en ziet enkel PVDA mogelijk meerwaarde in een ChatGPT van eigen bodem als piste om meer publieke ontwikkeling van technologie mogelijk te maken. Open Vld en Vooruit zijn dan weer de enige politieke partijen die tegen politieke advertenties op sociale media zijn.
De boot niet missen vs. iedereen mee op de boot
Algemeen gesproken lijken Open Vld en N-VA het meest bezorgd om de boot van AI-innovatie te missen. Partijen als Groen, CD&V, PVDA en Vooruit zijn terughoudender en willen vooral een stevig schip dat aan iedereen een plaats biedt.
Zo vindt Open Vld als enige niet dat voor elke digitale dienst van de overheid ook een alternatief moet blijven bestaan. Open Vld en N-VA vinden ook als enige partijen dat werknemers monitoring van hun productiviteit door algoritmes niet mogen weigeren. Vooruit, PVDA, Groen en Open Vld zien dan weer potentieel in een automatische melding van ernstige gezondheidsrisico’s op basis van gezondheidsgegevens.
Eendracht
Tot slot: een kieswijzer gaat op zoek naar de verschillen tussen partijen, maar op sommige stellingen antwoordden de partijen ook eensgezind. Alle partijen vinden dat de overheid zelf meer moet inzetten op het gebruik van AI en dat er een gezamenlijke, Europese aanpak moet komen rond cyberveiligheid. Geen enkele partij is voor een robottaks en alle partijen willen taaltechnologie inzetten voor dienstverlening naar anderstaligen.
Opvallend: alle partijen vinden dat risicovolle algoritmes regelmatig opnieuw om controle vragen en vinden dat de overheid geen generatieve AI mag gebruiken waarvan niet duidelijk is welke bronnen gebruikt zijn voor de training van het algoritme.
