Al ongeveer 30 scholen in Vlaanderen en Brussel kregen bezoek van onze taalrobot. Met ERLNMYR trekken we rond met de workshop “Samen schrijven met een taalrobot”. In de workshop, gericht op kinderen en jongeren vanaf de derde graad van de lagere school, worden er verschillende toepassingen bedacht voor taalrobots in het creatief proces.

We beginnen steeds met een korte demonstratie van de taalrobot. In deze eerste fase wordt de taalrobot gebruikt als inspiratiebron. Populaire opdrachten voor de taalrobot zijn bijvoorbeeld: “Verzin 3 locaties voor een geheime basis” of “Verzin 5 schuilplaatsen voor je piratenschip als je net een hele grote schat hebt gestolen voor de kust van Oostende”. Maar ook “Verzin 10 excuses om je huiswerk niet te moeten maken” kan op veel bijval rekenen.

Gaandeweg worden de leerlingen uitgedaagd om meer en meer samen te werken met de taalrobot. Waar het aan het begin van de workshop niet verder gaat dan de antwoorden van de taalrobot als ‘leuk’ of ‘niet leuk’ te bestempelen, nemen ze het heft gaandeweg meer in eigen handen. Computergegenereerde dialoogjes – tussen bijvoorbeeld Messi en Ronaldo, zichzelf en een beroemdheid, maar ook het in lagere scholen immens populaire ‘een kaka’ en een willekeurig ander gebruiksvoorwerp – die niet grappig genoeg zijn, worden herschreven, gedichten worden gedramatiseerd en mogelijke gevoeligheden die de taalrobot naar boven haalt worden na een klasdiscussie geherformuleerd of weggewerkt.

Voor lagereschoolkinderen is deze workshop meestal de eerste kennismaking met AI, middelbare scholieren hebben vaak al enige ervaring met bijvoorbeeld ChatGPT. Dat is niet het enige verschil tussen beide doelgroepen: voor kinderen uit de lagere school is het werken met de taalrobot vooral ‘spelen’. Ze verzinnen gemakkelijk de gekste vragen en de meest absurde gesprekspartners voor dialogen, en willen gedichten over de meest banale onderwerpen lezen. Leerlingen uit het middelbaar gebruiken de taalrobot eerder als hulpmiddel: ze geven een input en bewerken dan de tekst tot ze tevreden zijn van de uitkomst. Lagereschoolkinderen liggen op dat moment al dubbel van het lachen onder hun bank, omdat ze in hun fictieve dialoog hun leerkracht met een of ander excrement hebben laten praten.

Tot slot blijken beide groepen vooroordelen te hebben over het gebruik van taalrobots. Tijdens een oefening waarbij we een boekbespreking laten genereren, concluderen de kinderen steevast dat ze er nooit een taalrobot voor zouden gebruiken. De meeste argumenten hebben te maken met angst om betrapt te worden, angst voor foutieve informatie en in essentie een boze juf of meester. De jongeren daarentegen zien hier minder graten in. Hun terughoudendheid ligt eerder in het creatief toepassen, en het incorporeren van hun eigen ideeën en oprechte gevoelens. Die filter der bescheidenheid en zelfreflectie ontbreekt dan weer bij de collega’s van de lagere school.

Kinderen en jongeren gebruiken de taalrobot dus op een andere manier, gelijklopend met hun eigen ontwikkeling. Dat is geen verrassing. Wel leuk om te merken is dat de workshop bijna altijd aanleiding of inspiratie geeft om er verder mee te werken in lessen. En als we als ambassadeurs van AI ons steentje kunnen bijdragen aan minder AI-angst bij leerkrachten, en net voor meer inspiratie kunnen zorgen, is onze missie alvast geslaagd.