Yutong Liu Digit Digital Nomads Across Time 2560x1440

19.11.2025

De verplichting van de AI Act m.b.t. geletterdheid in 4 stappen

Introductie

Hoe zorg je ervoor dat jouw organisatie voldoet aan de Europese verplichting rond AI-geletterdheid? Het antwoord hierop is niet eenduidig. Om organisaties te ondersteunen bij het uittekenen van een AI-geletterdheidsbeleid, ontwikkelde het Kenniscentrum Data & Maatschappij een praktische tool. In deze tool wordt de verplichting uit artikel 4 van de AI Act stapsgewijs toegelicht. In 4 stappen ontdek je onder meer wat onder AI-geletterdheid wordt verstaan, welke minimumvereisten gelden en welke best practices je kan volgen.

4 stappen om de verplichting tot AI-geletterdheid te verkennen

In 4 stappen verkennen we de verplichting tot AI-geletterdheid, zodat organisaties enerzijds inzicht krijgen in de inhoud van deze verplichting en anderzijds weten hoe zij kunnen waarborgen dat hun personeel en andere betrokkenen over het vereiste niveau van AI-geletterdheid beschikken.

Wat houdt de verplichting tot AI-geletterdheid in?
Hoe kan je voldoen aan de verplichting om AI-geletterd te zijn?
Wanneer en door wie zal de verplichting tot AI-geletterdheid worden afgedwongen?
Wat zijn de sancties voor het overtreden van de verplichting tot AI-geletterdheid?

Digital Omnibus

Op 19 november 2025 heeft de Europese Commissie een voorstel ingediend om de digitale regelgeving te vereenvoudigen en te stroomlijnen, met als doel de competitiviteit van Europese ondernemingen te versterken. Ook de verplichting uit artikel 4 van de AI Act staat ter discussie. Momenteel legt artikel 4 op dat aanbieders en gebruiksverantwoordelijken AI-geletterdheid moeten bijbrengen aan hun personeel en anderen die namens hen AI-systemen gebruiken.

In het voorstel neemt de Europese Commissie de feedback van stakeholders ter harte en erkent de Commissie dat deze verplichting een bijkomende nalevingslast met zich brengt, vooral voor kleinere ondernemingen. De Europese Commissie benadrukt verder dat AI-geletterdheid een strategische prioriteit moet vormen binnen een organisatie, ongeacht wettelijke verplichtingen en potentiële sancties bij niet-naleving. Het komt er dus op neer dat de Europese Commissie en de lidstaten AI-geletterdheid moeten aanmoedigen in plaats van afdwingen bij aanbieders en gebruiksverantwoordelijken. Dit door trainingen en informatiebronnen aan te bieden en andere niet-bindende initiatieven. De Europese AI Board faciliteert dit door terugkerende uitwisselingen te organiseren tussen de Commissie en de lidstaten. De Apply AI Alliance vult dit aan door het gesprek aan te gaan met de bredere gemeenschap.

Belangrijk: De Digital Omnibus is op dit moment slechts een voorstel. Aanbieders en gebruiksverantwoordelijken moeten dus nog steeds voldoen aan de oorspronkelijke verplichting uit artikel 4 AI Act.

Huidige toepassing van artikel 4 (ENG):

“Providers and deployers of AI systems shall take measures to ensure, to their best extent, a sufficient level of AI literacy of their staff and other persons dealing with the operation and use of AI systems on their behalf, taking into account their technical knowledge, experience, education and training and the context the AI systems are to be used in, and considering the persons or groups of persons on whom the AI systems are to be used.”

Voorgestelde toepassing van artikel 4 (ENG):

“The Commission and Member States shall encourage providers and deployers of AI systems to take measures to ensure a sufficient level of AI literacy of their staff and other persons dealing with the operation and use of AI systems on their behalf, taking into account their technical knowledge, experience, level of education and training and the context the AI systems are to be used in, and considering the persons or groups of persons on whom the AI systems are to be used.”