Het Kenniscentrum Data & Maatschappij is nog jong en heeft een brede opdracht. We werken op het snijvlak van AI, data en maatschappelijke thema’s, en doen dat voor wie met dit thema bezig is in het bedrijfsleven, het beleid en het middenveld. We richten ons ook op het brede publiek.
Hieronder vind je een greep uit onze activiteiten. We staan altijd open voor nieuwe samenwerkingen en sturen graag onze aanpak bij op basis van de verwachtingen.
Contacteer ons met vragen en we bekijken samen hoe we dit verder kunnen opnemen.
Disclaimer:
Het Kenniscentrum Data en Maatschappij wenst bij te dragen aan het debat en het creëren van een maatschappelijk draagvlak voor AI en data-gedreven toepassingen. Onze juridische informatie is algemeen en kan niet beschouwd worden als individueel juridisch advies. Ze kan niet worden gebruikt ter vervanging van advies door een juridisch expert. Hoewel we ernaar streven om onze documenten correct en accuraat op te stellen, is het mogelijk dat de daarin vervatte positie niet toepasbaar is op uw specifieke situatie, niet volledig, juist of actueel is, of niet overeenkomt met de positie die een rechtbank of toezichthoudende autoriteit zou kunnen innemen. Het Kenniscentrum draagt dan ook geen enkele verantwoordelijkheid voor de naleving van de toepasselijke wettelijke voorschriften door jouw organisatie.
Inzicht in mensen, kennis in mensentaal
Het Kenniscentrum bestaat uit academische onderzoeksgroepen, maar we vertalen het lopende onderzoek naar praktische inzichten die toegankelijk zijn voor wie minder vertrouwd is met onze thema’s. Tegelijk willen we ook de attitudes, visies en vaardigheden ten opzicht van AI, databeheer en -gebruik in kaart brengen met bevragingen - en dat zowel bij burgers als professionelen.
Enkele voorbeelden van wat we op dit vlak doen:
- We publiceren praktische gidsen en bijhorende fiches over thema’s als AI en gegevensverwerking, AI en lokaal bestuur, of Belgische bevoegdheidsverdeling omtrent AI en data.
- Maandelijks publiceren we een brAInfood. Dit is een een korte infofiche die snel inzicht geeft in een specifiek onderwerp zoals over zelfrijdende wagens, welke types algoritmes er bestaan, of de betrouwbaarheid van AI.
- We monitoren de attitudes en vaardigheden van burgers en professionals omtrent specifieke AI- en datagedreven toepassingen. Hiervoor kijken we naar concrete toepassingen (bv. Coronalert) of nemen we een bepaalde sector onder de loep (zoals de gezondheidszorg of het onderwijs).
- We houden lezingen op maat van het doelpubliek over thema’s als de maatschappelijke impact van AI, het gebruik van AI door burgers en professionals, het internationaal beleid rond AI en databeheer, juridische vraagstukken bij AI of ethische kwesties in het innovatieproces.
Aan de slag met ethiek en wetgeving
Het Kenniscentrum werkt tools uit die je helpen om ethische overwegingen naar de praktijk om te zetten in AI- of datagedreven projecten.
Enkele voorbeelden van wat we op dit vlak doen:
- We ontwikkelen tools zoals de AI-blindspots. Dit is een kaartenset die je in elke fase van je innovatieproject alert maakt op mogelijke ethische blinde vlekken, en oplossingen biedt om die valkuilen te vermijden.;
- Een tools-overzichtspagina met onze eigen instrumenten en veel hulpmiddelen van verwante organisaties. Met behulp van een aantal filters kan je snel de tool vinden die het best aansluit bij de uitdaging waar je voor staat;
- We denken na over hoe ethiek een ingang kan krijgen in het innovatieproces van bedrijven. Wat doet bijvoorbeeld een ‘innovation ethicist’ en wat is de plaats van deze persoon in innovatieve organisaties?
Een netwerk in dialoog - en in debat
Een gesprek over data en maatschappelijke kwesties rond AI leidt zelden tot eenduidige conclusies. Met het Kenniscentrum zetten we partijen die rond dezelfde thema’s werken samen en leiden we het gesprek in goede banen. Soms leggen we daarbij raakpunten bloot, in andere gevallen stellen we de tegenstellingen op scherp. We brengen ook alle spelers die gebaat kunnen zijn door de activiteiten van het Kenniscentrum in kaart, en gaan met hen in gesprek om samenwerkingen te verkennen of verder te zetten.
Enkele voorbeelden van wat we op dit vlak doen:
- In onze eventreeks ‘Data-Date’ vertrekken we van een actueel thema zoals rekrutering, participatie of het Europees AI-beleid. We brengen hiervoor relevante partijen rond één tafel, en nodigen een breed publiek uit om het gesprek te volgen en eraan deel te nemen.
- Beleid komt best tot stand in dialoog met alle betrokken partijen. Bij publieke consultaties over het beleid brengt het Kenniscentrum de standpunten van betrokken partijen samen. Het maakt als tussenpartij de feedback hierna over aan de relevante overheden. We organiseerden dergelijke feedbacksessies al over de EU White Paper over AI en de app Coronalert.
- Het Kenniscentrum verkent proactief welke spelers in specifieke discussies over AI en data moeten worden gehoord en betrokken.. We houden deze stakeholders op de hoogte van onze plannen en activiteiten, gaan in dialoog om hun verwachtingen beter te kennen en stemmen onze plannen hierop af.
Een workshop en lezing op maat, een proces in goede banen
We brengen onze kennis en ervaring ook in persoon tot in je organisatie, met een lezing of een workshop rond een thema van het Kenniscentrum. We kunnen een verhaal op maat brengen, of gaan ook graag meer in interactie, en kunnen bijvoorbeeld mee het innovatieproces begeleiden. Consultancy behoort niet tot de taken van het Kenniscentrum, hiervoor verwijzen we door naar andere actoren.
Enkele voorbeelden van wat we op dit vlak doen:
- Een organisatie kan bij ons aankloppen of het innovatietraject door te lichten en te bekijken of voldoende rekening wordt gehouden met maatschappelijke aspecten. We deden dit onder meer samen met de VDAB.
- Een organisatie kan vragen om suggesties te doen om proactief bij nieuwe innovatietrajecten advies te geven om de juridische en ethische aspecten van bij de start mee te nemen in een project. We deden dit onder meer voor het agentschap VLAIO bij een event dat nieuwe innovatieprojecten samenbracht.
- We kunnen ook ingeschakeld worden voor workshops waarbij we jouw team begeleiden met behulp van tools, zoals onze eigen AI-blindspots. Elk van onze tools heeft een handleiding, zodat je dit zelf kan doen, maar het Kenniscentrum kan dienen als externe facilitator.
Onze workshops (aanbod in wording)
Workshop 'transparant over transparantie'
Innovatie moet meer en meer transparant zijn, maar voor wie en waarover? Dat is vaak minder duidelijk. In deze workshops ‘unboxen’ we transparantie en maken we het begrip relevant voor jouw doelgroepen. Dit verloopt in twee workshops van een halve dag om met je team, een facilitator en onze methodes een transparante communicatie op te zetten voor je AI- of datagedreven project. Het resultaat is een communicatieplan met visuals om een bestaand project transparanter te maken, met daarbij ook handvatten om gelijkaardige projecten in de toekomst eveneens transparant te maken.
Workshop 'ethiek in innovatie'
Ethiek in innovatie is voor veel innovatoren een moeilijke oefening. Niet omdat innovatoren niet ethisch willen zijn, maar wel omdat het moeilijk is om de juiste aanpak hiervoor te vinden. Deze workshop ‘ethiek in innovatie’ biedt jouw organisatie op een halve dag de kans om het innovatieproces van een aantal logische evaluatiemomenten te voorzien en een meerwaarde bieden voor je organisatie en maatschappij.
Workshop 'the Use of personal data in AI-research' (EN)
The speakers will introduce the basic notions and concepts of the GDPR and supplement them with some useful tips and tricks. Questions which will be addressed are: when is the data 'personal'? When should you conduct a DPIA? Why have some organisations a DPO and when should you contact your DPO? Furthermore, they will also briefly discuss the Ethical Guidelines for Trustworthy AI and the seven key requirements. The development, deployment and use of AI systems should meet these requirements in order to be considered Trustworthy AI, privacy and data governance being one of them. In preparation of the seminar, you can consult the privacy guidelines/policies applicable in your organization.
Onze lezingen (aanbod in wording)
Lezing: Innovatie, data en privacy
Aan de hand van concrete voorbeelden en eigen onderzoek gaan we dieper in op verscheidene problemen met betrekking tot datacollectie -en gebruik in nieuwe technologieën, waarom het belangrijk is de stem van de burger te aanschouwen en hoe we deze kunnen integreren in het technologisch ontwikkelingsproces.
Lezing: Wat is artificiële intelligentie, en waarom is ethiek daarbij van belang?
Een laagdrempelige introductielezing waarbij je op een eenvoudige meer te weten komt over wat artificiële intelligentie nu precies is, en hoe de AI-systemen van maatschappelijk belang zijn. Welke ethische kwesties spelen hierbij en hoe maak je je daar niet alleen zorgen om, maar vind je ook oplossingen voor die aandachtspunten?
Contacteer ons voor meer informatie over deze workshops en lezingen.
